Αιτία της παρούσης του τόπου καταστάσεως και μέσα θεραπείας

Κείμενο γραμμένο από τον Αθανάσιο Παραμυθιώτη, δικηγόρο της Εγχώριας Κυβέρνησης και Αντεισαγγελέα Κέρκυρας, σχετικά με την πολιτική αστάθεια στα Επτάνησα από το 1848 ως τη μεταπολίτευση της 10ης Οκτωβρίου 1862 στην Ελλάδα. Η Ένωση των Επτανήσων (21 Μαϊου 1864) ήταν προκαθορισμένη από τους Άγγλους αρκετά χρόνια πριν και περίμεναν την κατάλληλη χρονική στιγμή. Τον καταλύτη των εξελίξεων έφερε η έξωση του Όθωνα που άφησε την Ελλάδα χωρίς βασιλιά. Το κενό στη βασιλεία ανέλαβε ο Γεώργιος Α’ υπό τον όρο της Ένωσης των Επτανήσων με την Ελλάδα. Ωστόσο, ο Παραμυθιώτης αναφέρει ότι η αστάθεια στην πολιτική ζωή της Κέρκυρας είχε τις ρίζες της στο αγροτικό ζήτημα. Οι πολίτες διηύθυναν τους χωρικούς, αναλαμβάνοντας κατά αποκλειστικότητα την πολιτική εξουσία, και οι τελευταίοι χωρίζονταν σε αυτούς που είχαν δικαιώματα και σε αυτούς που ήταν εξαρτημένοι από άλλους χωρικούς. Αυτή η διαίρεση προκαλούσε τις πολιτικές συγκρούσεις. Ο γράφων καλεί τους συμπατριώτες του να ομονοήσουν και να σταματήσουν να διαιρούνται με αυτόν τον τρόπο.